Evet, stres kronikleşebilir ve uzun süreli stresin çeşitli fiziksel ve zihinsel sağlık sorunlarına yol açabileceği bilinmektedir. Kronik stresle başa çıkma yöntemlerini denemek yerine, bu durumu kabullenmek, birçok sağlık problemini beraberinde getirebilir. Bu durumun bize etkileri arasında şunlar bulunmaktadır:

1. Tansiyon, migren: Sürekli stres, kan basıncının yükselmesine ve baş ağrılarına neden olabilir.

2. Alzheimer, parkinson, panik atak: Uzun süreli stres, beyin sağlığını olumsuz etkileyerek bu tür nörolojik hastalıklara ve panik ataklara yol açabilir.

3. Nefes darlığı, kalp - dolaşım sistemi hastalıkları: Stres, solunum ve kardiyovasküler sistemi etkileyerek nefes darlığı ve kalp hastalıkları riskini artırır.

4. Ciltte akne, egzama, saç dökülmesi: Stres, cilt sağlığını bozarak akne, egzama ve saç dökülmesine neden olabilir.

5. TİP 2 diyabet: Kronik stres, kan şekeri seviyelerini olumsuz etkileyerek TİP 2 diyabet riskini artırabilir.

6. Üreme organları rahatsızlıkları (doğurganlığı etkileyen): Stres, üreme sağlığını etkileyerek doğurganlık sorunlarına yol açabilir.

7. Kas ağrıları: Sürekli stres, kas gerginliğine ve ağrılara neden olabilir.

Bu sağlık sorunlarıyla karşılaşmamak için stres yönetimi tekniklerini öğrenmek ve uygulamak önemlidir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, yeterli uyku almak ve gevşeme tekniklerini kullanmak, stresi yönetmenin etkili yollarından bazılarıdır.

Stresin yarattığı olumsuzluklar ve strese neden olan faktörler şunlardır:

 

• Fiziksel Sağlık Problemleri:

  • Tansiyon ve Migren: Sürekli stres, yüksek tansiyon ve migrene yol açabilir.

  • Kalp Hastalıkları: Kronik stres, kalp krizi ve diğer kardiyovasküler hastalıklar riskini artırır.

  • Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Stres, bağışıklık sistemini zayıflatarak hastalıklara karşı direnci düşürür.

  • Sindirim Problemleri: Stres, mide ağrısı, ishal veya kabızlık gibi sindirim sorunlarına yol açabilir.

• Zihinsel ve Duygusal Sağlık Problemleri:

  • Depresyon ve Anksiyete: Uzun süreli stres, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal sağlık sorunlarına neden olabilir.

  • Uyku Bozuklukları: Stres, uyku düzeninizi bozarak uykusuzluğa yol açabilir.

  • Konsantrasyon ve Hafıza Sorunları: Stres, dikkat dağınıklığına ve hafıza problemlerine yol açabilir.

• Davranışsal Sorunlar:

  • Aşırı Yeme veya İştahsızlık: Stres, aşırı yeme veya iştahsızlığa yol açabilir.

  • Alkol ve Madde Kullanımı: Bazı insanlar stresle başa çıkmak için alkol veya madde kullanımına yönelebilir.

  • Sosyal İzolasyon: Stres, insanları sosyal etkinliklerden uzaklaştırarak yalnızlık hissine yol açabilir.

 

Strese Neler Sebep Oluyor?

 

• İş Hayatında:

  • Düşük Maaş: Finansal sıkıntılar, stresin önemli bir kaynağıdır.

  • Uzun Çalışma Saatleri: Dinlenme ve kişisel zamandan yoksun kalmak, stresi artırır.

  • İş Yeri Sorunları: Baskı altında hissetme, iş yerindeki çatışmalar ve haksız muameleler stres yaratır.

  • İş-Ev Dengesi: İş ve ev hayatı arasında denge kuramamak stres oluşturur.

• Eğitim Hayatında:

  • Sınav Baskısı: Özellikle sınav senesinde olan öğrencilerde, istenen başarıya ulaşamama kaygısı stres yaratır.

  • Konu Yetiştirememe: Dersleri ve ödevleri yetiştirememe kaygısı öğrenciler için stres kaynağıdır.

• Kişisel Hayat:

  • Hobi ve Sosyalleşme Eksikliği: Kişisel ilgi alanlarına ve sosyal etkinliklere vakit ayıramamak stres yaratır.

  • Duygusal İhtiyaçların Karşılanmaması: Sosyal destek eksikliği ve duygusal ihtiyaçların karşılanmaması stres oluşturabilir.

 

Stres faktörlerini belirlemek ve yönetmek için kendinizi takip edebilir ve stresle başa çıkma stratejileri geliştirebilirsiniz.

Stresin yarattığı olumsuzluklar ve strese neden olan faktörler şunlardır:

 

• Fiziksel Sağlık Problemleri:

  • Tansiyon ve Migren: Sürekli stres, yüksek tansiyon ve migrene yol açabilir.

  • Kalp Hastalıkları: Kronik stres, kalp krizi ve diğer kardiyovasküler hastalıklar riskini artırır.

  • Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Stres, bağışıklık sistemini zayıflatarak hastalıklara karşı direnci düşürür.

  • Sindirim Problemleri: Stres, mide ağrısı, ishal veya kabızlık gibi sindirim sorunlarına yol açabilir.

• Zihinsel ve Duygusal Sağlık Problemleri:

  • Depresyon ve Anksiyete: Uzun süreli stres, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal sağlık sorunlarına neden olabilir.

  • Uyku Bozuklukları: Stres, uyku düzeninizi bozarak uykusuzluğa yol açabilir.

  • Konsantrasyon ve Hafıza Sorunları: Stres, dikkat dağınıklığına ve hafıza problemlerine yol açabilir.

• Davranışsal Sorunlar:

  • Aşırı Yeme veya İştahsızlık: Stres, aşırı yeme veya iştahsızlığa yol açabilir.

  • Alkol ve Madde Kullanımı: Bazı insanlar stresle başa çıkmak için alkol veya madde kullanımına yönelebilir.

  • Sosyal İzolasyon: Stres, insanları sosyal etkinliklerden uzaklaştırarak yalnızlık hissine yol açabilir.

 

Strese Neler Sebep Oluyor?

 

• İş Hayatında:

  • Düşük Maaş: Finansal sıkıntılar, stresin önemli bir kaynağıdır.

  • Uzun Çalışma Saatleri: Dinlenme ve kişisel zamandan yoksun kalmak, stresi artırır.

  • İş Yeri Sorunları: Baskı altında hissetme, iş yerindeki çatışmalar ve haksız muameleler stres yaratır.

  • İş-Ev Dengesi: İş ve ev hayatı arasında denge kuramamak stres oluşturur.

• Eğitim Hayatında:

  • Sınav Baskısı: Özellikle sınav senesinde olan öğrencilerde, istenen başarıya ulaşamama kaygısı stres yaratır.

  • Konu Yetiştirememe: Dersleri ve ödevleri yetiştirememe kaygısı öğrenciler için stres kaynağıdır.

• Kişisel Hayat:

  • Hobi ve Sosyalleşme Eksikliği: Kişisel ilgi alanlarına ve sosyal etkinliklere vakit ayıramamak stres yaratır.

  • Duygusal İhtiyaçların Karşılanmaması: Sosyal destek eksikliği ve duygusal ihtiyaçların karşılanmaması stres oluşturabilir.

 

​

 

Stres faktörlerini belirlemek ve yönetmek için kendinizi takip edebilir ve stresle başa çıkma stratejileri geliştirebilirsiniz.

​

Evet, stres her zaman kötü değildir ve doğru yönetildiğinde faydalı hale getirilebilir. Stresi yönetmenin ve onu olumlu bir şekilde kullanmanın yolları vardır. İşte stresi faydaya çevirebilmek için bazı ipuçları:

1. Stresin Farkında Olun: Öncelikle stresin farkında olun ve onu kabul edin. Bu, stresin yönetilmesinde ilk adımdır.

2. Pozitif Bakış Açısı: Stresi bir tehdit olarak görmek yerine, bir meydan okuma olarak kabul edin. Bu, stresle başa çıkma yeteneğinizi artırabilir.

3. Problem Çözme: Stresi tepe noktasında yaşadığınız an, hızlı düşünmeye yönelin ve uyarıcı faktörü ortadan kaldırmak için çözümler arayın. Bu süreç, problem çözme yeteneklerinizi geliştirmenize yardımcı olur.

4. Zaman Yönetimi: İyi bir zaman yönetimi, stresi azaltmanın etkili bir yoludur. İşlerinizi öncelik sırasına göre düzenleyin ve planlı olun.

5. Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz yapmak, stres hormonlarını azaltır ve genel ruh halinizi iyileştirir.

6. Sağlıklı Yaşam Tarzı: Dengeli beslenme, yeterli uyku ve alkol/sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak, stresle başa çıkmada yardımcı olabilir.

7. Gevşeme Teknikleri: Meditasyon, derin nefes alma egzersizleri ve yoga gibi gevşeme tekniklerini uygulayarak stresinizi yönetebilirsiniz.

8. Sosyal Destek: Aile ve arkadaşlarla zaman geçirmek, stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Destek almak ve duygularınızı paylaşmak önemlidir.

Doğada da stresin benzer bir işlevi vardır. Örneğin, küçük bir hayvana büyük bir hayvan saldırdığında, önce şaşkınlık yaşar ancak kısa süre içinde hızlıca kaçıp saklanabilecek bir yer arar. Bu, hayatta kalma içgüdüsünün bir parçasıdır ve insanlarda da benzer şekilde çalışır. Stresin bu tür durumlarda vücudumuzu ve zihnimizi hızlı düşünmeye ve harekete geçmeye yönlendirdiğini unutmamalıyız.

​

Strese karşı direncinizi artırmak ve stresle başa çıkma becerilerinizi geliştirmek için çeşitli stratejiler uygulayabilirsiniz. İşte evde uygulayabileceğiniz bazı yöntemler:

1. Küçük Stres Kaynakları Oluşturma:

   • Zaman Sınırı Belirleyin: Evde yapılması gereken bir iş için belirli bir süre belirleyin. Örneğin, bir odayı 15 dakikada temizlemeyi hedefleyin. Bu, size zaman baskısı altında çalışmayı ve hızlı karar vermeyi öğretir.

   • Görev Listesi Yapın: Günlük veya haftalık olarak yapılacak işler listesi oluşturun ve bu işleri tamamlamaya çalışın. Bu, stresle başa çıkma yeteneğinizi artırır ve organizasyon becerilerinizi geliştirir.

2. Fiziksel Aktivite:

   • Egzersiz Yapın: Düzenli fiziksel aktivite, stres hormonlarını azaltır ve endorfin salgılanmasını sağlar. Bu da ruh halinizi iyileştirir.

   • Yoga ve Meditasyon: Bu gevşeme teknikleri, zihinsel ve fiziksel rahatlama sağlar.

3. Zaman Yönetimi:

   • Öncelikleri Belirleyin: Yapılacak işler arasında öncelik sırası belirleyin. Öncelikli ve acil işlere odaklanarak stresi azaltabilirsiniz.

   • Ara Vermeyi Unutmayın: Çalışma sürelerinizi belirli aralıklarla bölerek dinlenme molaları verin. Bu, zihninizi tazelemenize yardımcı olur.

4. Sosyal Destek:

   • Aile ve Arkadaşlarla Zaman Geçirin: Sevdiklerinizle zaman geçirmek, stres seviyenizi düşürür.

   • Destek Gruplarına Katılın: Benzer deneyimler yaşayan insanlarla bir araya gelerek, stresle başa çıkma konusunda destek alabilirsiniz.

5. Hobi ve İlgi Alanları:

   • Yeni Hobiler Edinin: Yeni bir hobi edinmek, stresle başa çıkmada size yardımcı olabilir. Resim yapmak, enstrüman çalmak, bahçeyle ilgilenmek gibi aktiviteler rahatlama sağlar.

   • Yaratıcı Aktiviteler: Boyama, yazı yazma veya el işi gibi yaratıcı aktivitelerle uğraşarak stresi azaltabilirsiniz.

6. Kendi Kendinizi Motive Edin:

   • Küçük Hedefler Koyun: Büyük hedefleri küçük parçalara bölerek, her bir adımda kendinizi motive edin.

   • Başarılarınızı Kutlayın: Küçük de olsa her başarıyı kutlayarak, kendinize olan güveninizi artırın.

Başarı kendiliğinden gelmez:

Kesinlikle doğru, hayatta hiçbir başarı kendiliğinden gelmez ve stresle başa çıkmak da çaba gerektirir. Stresli durumlarla başa çıkmak için çözüm odaklı düşünmeyi öğrenmek, hayatı daha rahat ve başarılı bir şekilde yönetmeyi sağlar. İşte bu konuda bazı stratejiler ve ipuçları:

Stresle Başa Çıkmak İçin Çözüm Odaklı Yaklaşımlar

 

• Farkındalık Geliştirme:

  • Stres Kaynaklarını Belirleyin: Öncelikle sizi neyin strese soktuğunu belirleyin. Hangi durumlar, olaylar veya kişiler stres yaratıyor? Bunları belirlemek, çözüm üretmenin ilk adımıdır.

• Çözüm Odaklı Düşünme:

  • Problem Çözme Becerilerini Geliştirin: Stresli bir durumla karşılaştığınızda, "Eyvah" demek yerine "Çözüm üret" demeyi alışkanlık haline getirin. Problemi analiz edin ve çözüm yolları üzerinde düşünün.

  • Alternatif Çözümler Bulun: Birden fazla çözüm yolu geliştirin ve hangisinin en uygun olduğunu değerlendirin. Alternatiflerinizi değerlendirirken yaratıcı ve esnek olun.

• Zaman Yönetimi:

  • Planlama Yapın: Günlük, haftalık veya aylık planlar yaparak işlerinizi öncelik sırasına göre düzenleyin. Planlı olmak, stresi azaltır ve işleri zamanında tamamlamanıza yardımcı olur.

  • Görevleri Küçük Parçalara Bölün: Büyük projeleri veya görevleri daha küçük, yönetilebilir parçalara bölmek, stresi azaltır ve işleri daha kolay hale getirir.

• Olumlu Düşünce:

  • Pozitif Olun: Olumlu bir bakış açısı geliştirin ve stresli durumlarda bile olumlu düşünmeye çalışın. Zorluklarla başa çıkarken motivasyonunuzu yüksek tutmak önemlidir.

  • Başarılarınızı Kutlayın: Küçük başarılarınızı bile kutlayın. Bu, kendinize olan güveninizi artırır ve motivasyon sağlar.

• Stresle Başa Çıkma Teknikleri:

  • Nefes Egzersizleri: Derin nefes almak, stres anında rahatlamanıza yardımcı olabilir. Nefes egzersizleri yaparak sakinleşmeyi öğrenin.

  • Meditasyon ve Yoga: Meditasyon ve yoga gibi gevşeme teknikleri, stresi azaltmanın etkili yollarıdır.

• Destek Arayın:

  • Sosyal Destek: Aile, arkadaşlar veya meslektaşlarınızdan destek almak, stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Duygularınızı paylaşmak ve destek almak önemlidir.

  • Profesyonel Yardım: Gerektiğinde bir terapist veya danışmandan profesyonel yardım almayı düşünün.

• Hobiler ve Eğlence:

  • Hobiler Edinin: Hoşlandığınız aktivitelerle uğraşarak stresi azaltabilirsiniz. Hobiler, zihninizi meşgul eder ve rahatlamanızı sağlar.

  • Gülmeyi Unutmayın: Hayata mizahi bir açıdan bakmayı öğrenmek, stresi hafifletir. Komik filmler izlemek, komik kitaplar okumak veya arkadaşlarınızla gülmek, stresle başa çıkmada yardımcı olabilir.

 

Stresle başa çıkmayı öğrenmek, hem kişisel hem de profesyonel hayatınızda daha başarılı ve mutlu olmanıza katkı sağlar. "Çözüm üret" düğmesine basmayı alışkanlık haline getirerek, stresli durumları daha rahat yönetebilirsiniz.

​

İdea Danışmanlık Koçluk Merkezi

​

​

​