Otomatik Düşünce
Otomatik Düşünceler ve Davranışlarımız
Düşüncelerimiz, davranışlarımızı doğrudan etkiler. Bu nedenle, otomatik düşüncelerin ne olduğunu anlamak ve farkındalığımızı artırmak önemlidir.
Otomatik Düşünce Nedir?
Otomatik düşünceler, zihin akışı içinde yer alan, genellikle duygusal sıkıntı anlarında ortaya çıkan, duruma özel bilgilerdir. Bu düşünceler, kişinin zihninde aniden ve kendiliğinden ortaya çıkarlar. Refleks gibi hızlı bir şekilde beliren bu düşüncelere eşlik eden duygular da fark edilebilir.
Bu düşünceler, kişinin yeni karşılaştığı bir olayı veya durumu, geçmiş öğrenmeleri ışığında hızlı ve kalıplaşmış bir şekilde değerlendirmesi sonucu ortaya çıkar. Otomatik düşünceler, olayın veya durumun kendisinden ziyade, bu olaya veya duruma yönelik düşüncelerimiz, duygu ve davranışlarımızı belirler. Bu şekilde kişi, herhangi bir değerlendirme yapmadan elindeki mevcut düşünceyi devreye sokar ve zaman kazanır.
Özellikleri
-
Kendiliğinden ve hızlı: Refleks gibi aniden ortaya çıkarlar.
-
Süzgeçten geçmez: Doğrudan doğru olarak kabul edilirler, sorgulanmaz ve incelenmezler.
-
Kısa ve telegrafik: Kısa, uçuşan ve telegrafik formdadırlar. Sözel veya imgesel olabilirler.
-
Herkeste vardır: Bu düşünceler, kişinin kendi iç konuşmalarıdır ve herkesin zihninde yer alır.
-
Farkındalık: Kişi bu düşüncenin farkına varırsa, doğruluğunu sorgulayabilir. Farkına varmadığı sürece otomatik düşünce etkisini sürdürür.
Örnekler
-
"Bu işi asla beceremeyeceğim."
-
"Kalp krizi geçireceğim ve beni kurtaramayacaklar."
-
"Başaramadım. Yine rezil oldum."
-
"Ben başarısız ve aptal biriyim."
Bu örnekler, otomatik düşüncelerin nasıl olumsuz bir etki yaratabileceğini gösterir. Otomatik düşüncelerimizin olumlu mu olumsuz mu olduğunu değerlendirmemiz önemlidir. Kendimize "Bu düşüncelerimin işlevi nedir?" sorusunu sormak, farkındalığımızı artırmak için altın bir adımdır.
Sonuç
Otomatik düşüncelerin farkına varmak, onların doğruluğunu sorgulamak ve bu düşüncelerin işlevlerini değerlendirmek, daha sağlıklı ve olumlu düşünce kalıpları geliştirmemize yardımcı olabilir. Bu yazı, umarız ki sizlerde bir farkındalık yaratmıştır.
İdea Danışmanlık Koçluk Merkezi